- Baza wiedzy
-
/
Transport i drogownictwo
- Działalność gospodarcza
- Edukacja
- Kultura, turystyka i sport
- Odpady komunalne; Woda i kanalizacja
- Planowanie przestrzenne; nieruchomości; geodezja; architektura; lokale
- Podatki i opłaty
- Porządek i bezpieczeństwo
- Społeczeństwo obywatelskie
- Sprawy obywatelskie
- Sprawy społeczne i zdrowotne
- Środowisko i zwierzęta
- / Drogownictwo
- / Zmiany w organizacji ruchu i w rozkładach jazdy
Zmiany w organizacji ruchu i w rozkładach jazdy
null Strefa czystego transportu (SCT)
Strefa czystego transportu (w skrócie SCT) to wydzielony obszar, po którym mogą poruszać się wyłącznie pojazdy spełniające odpowiednie normy emisji spalin (tzw. normy Euro, które są powiązane z datą produkcji pojazdu).
Do strefy mogą wjechać wszystkie pojazdy, niezależnie od rodzaju napędu, czyli także benzynowe, diesle, hybrydy, czy z instalacjami LPG, pod warunkiem spełniania określonej normy emisji spalin silnika. Od wymogów przewidziane są wyjątki.
Zobacz też:
- strona Zarządu Dróg Miejskich: https://zdm.waw.pl/sprawy/strefa-czystego-transportu/
- strona Biura Zarządzania Ruchem Drogowym: https://transport.um.warszawa.pl/sct
Czy nalepka jest konieczna
Zakaz wjazdu do Strefy Czystego Transportu dotyczy aut benzynowych starszych niż 1997 r. oraz z silnikiem Diesla starszych niż 2005 r.
W pierwszym etapie wdrażania SCT w Warszawie zdecydowana większość pojazdów spełnia wymogi i nie potrzebuje żadnej nalepki, wniosku czy zgłoszenia.
Na stronie https://sprawdzsct.zdm.waw.pl/ sprawdzisz swój pojazd w 30 sekund.
Motocykle, skutery i quady mogą wjeżdżać do strefy.
Jeśli Twój pojazd spełnia wymogi, nie potrzebujesz nalepki.
Sprawdź ulgi i wyjątki podane poniżej oraz informacje o nalepkach dla mieszkańców.
Ulgi i wyjątki
Kierowcy, których dotyczą specjalne wyjątki od wymogów SCT, posiadających pojazdy starsze niż wymagane na danym etapie SCT, zobowiązani są uzyskać nalepkę na przednią szybę auta.
Mieszkańcy Warszawy
Do końca 2027 r. z zasad obowiązujących w SCT zwolnione będą osoby zameldowane (pobyt czasowy lub stały) i płacące podatki w Warszawie (na podstawie zeznania PIT lub zaświadczenia z urzędu skarbowego). Zwolnienie będzie dotyczyło pojazdów, których data ostatniej rejestracji jest wcześniejsza niż 1 stycznia 2024 r.
Do końca 2027 r. są zwolnione z zasad obowiązujących w SCT, firmy płacące podatki w Warszawie z siedzibą w Warszawie. Zwolnienie będzie dotyczyło pojazdów, których data ostatniej rejestracji jest wcześniejsza niż 1 stycznia 2024 r.
Seniorzy
Będą zwolnieni bezterminowo z zasad obowiązujących w SCT.
Warunki:
-
osoby powyżej 70. roku życia (do końca 2023 r. ukończyły 70 lat)
-
pojazd jest własnością lub współwłasnością najpóźniej od dnia 31 grudnia 2023 r.
-
senior kieruje pojazdem lub jest jego pasażerem
-
senior może wskazać do objęcia wyłączeniem jeden pojazd.
Pojazdy zabytkowe i historyczne
Mogą wjechać do SCT.
Pojazdy specjalne
Pojazdy specjalne (np. pomoc drogowa, karawan pogrzebowy) mogą wjechać do SCT.
Przypadki losowe
Przypadki losowe, np. dojazd do szpitala, lekarza, miejsca zdawania matury będą mogły wjechać przez 4 dni w roku kalendarzowym.
Wyjątki ustawowe
Do SCT mogą wjeżdżać:
-
służby (np. pogotowie, policja, straż pożarna, straż graniczna)
-
pojazdy, którymi poruszają się osoby z niepełnosprawnością
-
inne (np. autobus szkolny oznaczony odpowiednią tabliczką).
Nalepki dla mieszkańców
Warunki uzyskania nalepki dla mieszkańców:
-
właściciel lub współwłaściciel jest zameldowany na pobyt stały lub czasowy w Warszawie
-
data ostatniej rejestracji pojazdu przed 1 stycznia 2024 r. (wyjątkiem jest przerejestrowanie pojazdu, które nie wiąże się z przeniesieniem własności), auto nie musi być zarejestrowanie w Warszawie
-
rozliczanie podatków w Warszawie.
Wydawanie nalepek
Osoby zwolnione z wymogów SCT w Warszawie mogą od początku czerwca złożyć wniosek o uprawnienia i nalepkę stacjonarnie w siedzibie Zarządu Dróg Miejskich oraz przez internet.
Wniosek można złożyć
-
online za pomocą strony SprawdzSCT.zdm.waw.pl. Panel pozwala na sprawdzenie czy dany samochód w ogóle potrzebuje mieć naklejkę, a następnie umożliwia złożenie wniosku.
-
w głównej siedzibie ZDM przy ul. Chmielnej 120 w godzinach od 7.30 do 15.30. (od 5 sierpnia 2024 roku punkt informacyjny przy ul. Chmielnej 124 został zlikwidowany).
Wymagane dokumenty
Koszt nalepki
Za wydanie nalepki służącej do oznaczenia pojazdów, ustala się opłatę w wysokości 5 zł.
(§ 6. 1. UCHWAŁA RADY MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY z 7 grudnia 2023 r.)
Obszar SCT
SCT obejmuje obszar całego Śródmieścia i fragmenty dzielnic centralnych. Jej granica przebiega:
-
aleją Prymasa Tysiąclecia – od Alej Jerozolimskich do styku z linią kolejową nr 20 w rejonie ul. Czorsztyńskiej
-
liniami kolejowymi nr 20, 501, 9 i 7 (od ul. Czorsztyńskiej, przez stacje i przystanki kolejowe: Warszawa Koło, Warszawa Powązki, Warszawa Gdańska, Warszawa Zoo, Warszawa Targówek do ul. Wiatracznej)
-
ulicą Wiatraczną
-
aleją Stanów Zjednoczonych
-
Mostem Łazienkowskim
-
aleją Armii Ludowej
-
ulicą Wawelską
-
ulicą Kopińską od ul. Wawelskiej do ulicy ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały”
-
ulicą ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały”
-
Alejami Jerozolimskimi od ul. ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały” do alei Prymasa Tysiąclecia.
Łącznie SCT obejmuje obszar 37 km kw., czyli 7 proc. powierzchni stolicy. Ulice graniczne znajdują się poza strefą czystego transportu.
Sprawdź swój pojazd
Sprawdź, czy Twoje auto jest zwolnione z wymogów
Na bazie podstawowych informacji o pojeździe (obowiązkowo rok produkcji i rodzaj paliwa oraz opcjonalnie norma emisji spalin) formularz podaje informację czy samochód spełnia wymogi SCT.
Jeśli podczas weryfikacji okaże się, że pojazd spełnia wymogi strefy, to nic więcej nie trzeba już robić. Taki samochód nie ma obowiązku posiadać nalepki, a kierowca nie musi składać żadnych wniosków.
Jeśli w toku weryfikacji okaże się, że pojazd nie spełnia wymogów strefy wówczas program poinformuje jakie kroki można podjąć dalej.
Trzy podstawowe rodzaje wyłączeń dla osób fizycznych:
-
zameldowanie i rozliczanie podatków w Warszawie
-
bycie seniorem (ukończone 70 lat)
-
posiadanie europejskiej karty parkingowej dla osób z niepełnosprawnością.
Wniosek o nalepkę, potwierdzającą prawo do wyłączenia, można złożyć:
-
przez internet za pomocą strony SprawdzSCT.zdm.waw.pl. Panel pozwala na sprawdzenie czy dany samochód w ogóle potrzebuje mieć naklejkę, a następnie umożliwia złożenie wniosku.
-
w głównej siedzibie ZDM przy ul. Chmielnej 120 w godzinach od 7.30 do 15.30. (od 5 sierpnia 2024 roku punkt informacyjny przy ul. Chmielnej 124 został zlikwidowany).
Pozytywne rozpatrzenie wniosku o skorzystanie z wyjątku w warszawskiej SCT jest równoznaczne z uzyskaniem prawa wjazdu na jej obszar.
Pojazdy osobowe
Dla aut osobowych posiadanych przez osoby mieszkające i płacące podatki w Warszawie
Dla aut osobowych posiadanych przez osoby mieszkające poza Warszawą oraz aut zarejestrowanych po 1 stycznia 2024 r.
Etap 1
Od 1 lipca 2024 roku pojazdy będą podlegać następującym wymogom:
-
Pojazd z silnikiem benzynowym (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę Euro 2 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 1997 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 27 lat)
-
Pojazd z silnikiem Diesla (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę przynajmniej Euro 4 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2005 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 19 lat).
Etap 2
Od 2026 roku pojazdy będą podlegać następującym wymogom:
-
Pojazd z silnikiem benzynowym (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę Euro 3 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2000 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 26 lat)
-
Pojazd z silnikiem Diesla (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę przynajmniej Euro 5 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2009 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 17 lat).
Etap 3
Od 2028 roku pojazdy będą podlegać następującym wymogom:
-
Pojazd z silnikiem benzynowym (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę Euro 4 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2005 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 23 lat)
-
Pojazd z silnikiem Diesla (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę przynajmniej Euro 6 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2014 r. (maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 14 lat).
Etap 4
Od 2030 roku pojazdy będą podlegać następującym wymogom:
-
Pojazd z silnikiem benzynowym (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę Euro 5 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2009 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 21 lat)
-
Pojazd z silnikiem Diesla (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę przynajmniej Euro 6dT lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2017 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 13 lat).
Etap 5
Od 2032 roku pojazdy będą podlegać następującym wymogom:
-
Pojazd z silnikiem benzynowym (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę Euro 6 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2014 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 18 lat)
-
Pojazd z silnikiem Diesla (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę przynajmniej Euro 6d lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2020 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 12 lat).
Autobusy, pojazdy ciężarowe powyżej 3,5 t
Etapy wdrażania SCT dla aut ciężarowych i autobusów osób mieszkających i płacących podatki w Warszawie oraz przedsiębiorstw z siedzibą w Warszawie
Etapy wdrażania SCT dla aut ciężarowych i autobusów osób mieszkających poza Warszawą
Poziom emisji spalin (normy spalin EURO)
Każdy samochód widniejący w Centralnej Ewidencji Pojazdów (CEPiK) ma przypisaną informację o normie emisji spalin.
Gdzie sprawdzić
-
za pośrednictwem aplikacji mObywatel www.gov.pl/web/mobywatel
-
w usłudze „Sprawdź historię pojazdu” www.historiapojazdu.gov.pl
Gdzie złożyć wniosek o zmianę danych
Wniosek złóż w Delegaturze BAiSO w dzielnicy w której rejestrowałeś pojazd.
Sprawdź jak zgłosić zmianę danych
Poziom emisji spalin (normy spalin EURO) dla pojazdu w Centralnej Ewidencji Pojazdu
Kontrole i kary
Jak będzie weryfikowany wjazd pojazdu do SCT
-
za pomocą dostępu do Centralnej Ewidencji Pojazdów
-
za pomocą nalepek wydawanych dla starych pojazdów, które spełniają kryteria dla wyjątków (np. mieszkańcy SCT albo seniorzy, którzy kupili samochód wcześniej).
Kto będzie prowadził kontrole
-
Straż Miejska i Policja
Kary za złamanie przepisu
-
do 500 zł (zgodnie z Art. 96c Kodeksu wykroczeń).
Strona miejska o SCT
Informacje dotyczące strefy czystego transportu znajdziesz na stronie miejskiej: https://transport.um.warszawa.pl/sct.
Pytania i odpowiedzi
Co to jest strefa czystego transportu (SCT)?
Strefa czystego transportu (SCT) to wydzielony, odpowiednio oznakowany obszar, obejmujący drogi, po których mogą poruszać się wyłącznie pojazdy spełniające odpowiednie normy emisji spalin. To stosowany w Europie od lat sposób na poprawę jakości powietrza w miastach oraz dbania o zdrowie ich mieszkańców i mieszkanek.
Kluczową cechą SCT jest możliwość wprowadzania zmian stopniowo, według rozpisanego na kilka lat planu.
Gdzie SCT już istnieją i dlaczego nie ma ich jeszcze w Polsce?
Rozwiązanie tego typu stosowane jest już w 320 miejscach w Europie. Obecnie aż ponad połowę z nich znajdziemy we Włoszech i jedną czwartą – w Niemczech. W pozostałych krajach Europy Zachodniej jest po kilka – kilkanaście stref czystego transportu, najczęściej w największych aglomeracjach.
Ze względu na to, że do grudnia 2021 r. polskie przepisy prawne uniemożliwiały samorządom tworzenie SCT w oparciu o poziom emisyjności pojazdów, władze lokalne nie miały w rękach tak elastycznego narzędzia polityki transportowej i nie podejmowały prób poprawy jakości powietrza w taki sposób. Po zmianie przepisów w 2021 r. jako pierwsze własne projekty stref czystego transportu przedstawiły trzy miasta: Kraków, Wrocław i Warszawa.
W Warszawie radni miejscy w grudniu 2023 r. przyjęli uchwałę o wprowadzeniu stref czystego transportu. Zacznie ona działać w 1 lipca 2024 r.
Dlaczego Warszawa tworzy SCT?
Strefy czystego transportu wprowadza się, aby obniżyć ilość zanieczyszczeń emitowanych przez pojazdy silnikowe. Stworzenie takich regulacji przez władze Warszawy to odpowiedź na postulaty dotyczące poprawy jakości powietrza, zgłaszane przez mieszkańców i mieszkanki. Temat ten podnoszony był wielokrotnie przez organizacje pozarządowe i ruchy społeczne zajmujące się zdrowiem i jakością życia w mieście.
Wdrożenie SCT to także obowiązek władz Warszawy, wynikający z realizacji Programu Ochrony Powietrza dla Województwa Mazowieckiego.
Ponadto z badań opinii przeprowadzonych w grudniu 2022 r. wynika, że 87 proc. mieszkańców i mieszkanek Warszawy chce, aby władze lokalne podejmowały działania mające na celu ograniczenia zanieczyszczenia powietrza, a 76 proc. – powstania strefy czystego transportu.
W jaki sposób STC wpłynie na poprawę jakości powietrza w Warszawie?
Z raportu NIK z 2014 r.wynika, że ruch samochodowy odpowiada za 63 proc. zanieczyszczenia pyłami PM10 w Warszawie (to mieszanina zawieszonych w powietrzu cząsteczek, których średnica nie przekracza 10 mikrometrów; wdychanie ich może powodować np. kaszel, trudności z oddychaniem czy zadyszkę; zwiększa też zagrożenie infekcji i zaostrza objawy chorób alergicznych). Inny raport NIK z 2018 r. podaje, że z zanieczyszczeń transportowych pochodzi aż ok. 75 proc. tlenków azotu (NOx) w Warszawie.
Eksperci Międzynarodowej Rady ds. Czystego Transportu (ICCT) w swoim opracowaniu z lutego 2023 r. „Warszawska strefa czystego transportu: potencjalne korzyści dla jakości powietrza i zmiany dla kierowców” oszacowali na podstawie rzeczywistych emisji spalin, że warszawska SCT w pierwszym etapie dotknęłaby zaledwie 2 proc. samochodów osobowych – powodując jednak spadek samochodowych emisji tlenków azotu (NOx) o 11 proc. i pyłów (PM) o 23 proc.
Nakłonienie właścicieli i właścicielek pojazdów, które najbardziej zanieczyszczają powietrze, do wymiany ich na mniej emisyjne lub rezygnacji z wjazdu autem na teren strefy czystego transportu pozwoliłoby znacznie ograniczyć emisję zanieczyszczeń powodowaną przez samochody. Pozwala to zobaczyć przykład Berlina, gdzie, według szacunków władz miasta, po wprowadzeniu etapu drugiego Umweltzone (odpowiednika polskich SCT), w 2010 r. emisja cząstek stałych z pojazdów spadła o 50 proc., a tlenków azotu o ok. 20 proc.
Kto zdecydował o kształcie warszawskiej SCT?
W Polsce, zgodnie z Ustawą o elektromobilności i paliwach alternatywnych, decyzja w zakresie utworzenia strefy czystego transportu należy do władz danego miasta lub danej gminy. Samorządowcy mogą dowolnie określić zasięg strefy, jej restrykcyjność, jak i wyjątki dla wybranych grup mieszkańców i mieszkanek czy pojazdów.
W Warszawie, podobnie jak w innych polskich miastach, do wprowadzenia SCT niezbędne było przyjęcie przez Radę Miasta stosownej uchwały. Decyzja taka zapadła 7 grudnia 2023 r. Poddany pod głosowanie projekt został wcześniej przedyskutowany w czasie konsultacji społecznych, które trwały 3 miesiące i otrzymano w nich ponad 3000 uwag na temat proponowanych rozwiązań. Mieszkańcy i mieszkanki mieli więc wpływ na kształt SCT w stolicy.
Jaki wpływ na SCT będą mieli mieszkańcy i mieszkanki?
Przed wprowadzeniem konkretnych rozwiązań dotyczących SCT odbyły się konsultacje społeczne. W czasie ich trwania opinie były zbierane zarówno on-line, jak też podczas otwartych spotkań, a cały proces trwał kilka miesięcy. Mieszkańcy i mieszkanki mogli wskazać kluczowe zagadnienia i rozwiązania, ich zdaniem najbardziej akceptowalne. Opinie te w miarę możliwości zostały uwzględnione podczas tworzenia ostatecznej wersji projektu SCT.
Jaki obszar będzie obejmowała strefa i skąd będzie wiadomo, gdzie się zaczyna?
Przegłosowany przez radnych miejskich 7 grudnia 2023 r. obszar SCT będzie obejmował większość Śródmieścia i fragmenty dzielnic centralnych. Jej granica będzie przebiegać:
-
aleją Prymasa Tysiąclecia – od Alej Jerozolimskich do styku z linią kolejową nr 20 w rejonie ul. Czorsztyńskiej;
-
liniami kolejowymi nr 20, 501, 9 i 7;
-
ulicą Wiatraczną;
-
aleją Stanów Zjednoczonych;
-
Mostem Łazienkowskim;
-
aleją Armii Ludowej;
-
ulicą Wawelską;
-
ulicą Kopińską od ul. Wawelskiej do ulicy ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały”;
-
ulicą ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały”;
-
Alejami Jerozolimskimi od ul. ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały” do alei Prymasa Tysiąclecia.
Na granicach strefy umieszczone zostaną specjalne znaki drogowe. Przy wjeździe nie będzie szlabanów.
Ulice graniczne będą znajdowały się poza strefą czystego transportu.
W Warszawie na stałe zostaną też zamontowane dodatkowe znaki, które nie są wymagane przepisami. To informacyjne znaki wyprzedzające znajdujące się na skrzyżowaniach oddalonych od granicy strefy. Pozwolą kierowcom na ewentualną zmianę trasy, jeśli ich sytuacja tego wymaga.
Kiedy zaczną obowiązywać nowe zasady wjazdu do miasta?
Zgodnie z przedstawionym harmonogramem pierwszy etap strefy czystego transportu w Warszawie zostanie wprowadzony 1 lipca 2024 r. Później, konsekwentnie od 1 stycznia 2026 r. co dwa lata, będą zwiększać się wymagania dotyczące standardów emisji spalin dla aut poruszających się po strefie.
Które samochody wjadą, a które nie wjadą do strefy?
Aby wjechać do warszawskiej SCT na pierwszym etapie, kierowca będzie musiał prowadzić samochód benzynowy spełniający co najmniej normę Euro 2 lub pochodzący z rocznika 1997 albo nowszego lub samochód z silnikiem Diesla spełniający co najmniej normę Euro 4 lub pochodzący z rocznika 2005 albo nowszego.
Jeśli pozyskane na temat samochodu dane z centralnej ewidencji pojazdów będą niewystarczające, kierowca będzie musiał umieścić wydaną przez miasto nalepkę na szybie, informującą o roczniku produkcji i paliwie, jakim zasilany jest silnik.
Władze miasta wprowadziły do przepisów o SCT wyjątki dla wybranych grup. Są to przede wszystkim osoby z niepełnosprawnością, seniorzy (powyżej 70 lat) i mieszkańcy Warszawy płacący w niej podatki. W efekcie kierowcy, których pojazdy nie spełniają ogólnych wymogów strefy, mogą w dalszym ciągu poruszać się samochodem po jej obrębie.
W jaki sposób będzie weryfikowane prawo wjazdu do SCT? Co będzie groziło za wjazd zbyt emisyjnym samochodem?
Sprawdzane będzie, czy samochód spełnia wymagania strefy – rocznik produkcji lub odpowiednie normy emisyjne (Euro).
Legalność wjazdu do Strefy Czystego Transportu będzie kontrolowana przez Policję i Straż Miejską na podstawie danych pozyskanych Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców lub na podstawie dodatkowego wyłączenia wynikającego z uchwały - specjalne warunki przewidziano np. dla mieszkańców Warszawy, seniorów 70+ czy osób niepełnosprawnych.
Na podstawie danych technicznych zawartych w Centralnej Ewidencji Pojazdów lub na podstawie zgłoszenia pojazdu wyłączonego spod wymogów SCT (dodatkowe wyłączenia) oceniane będzie czy pojazd może poruszać się po Strefie.
Zgodnie z Art. 96c Kodeksu wykroczeń: Brak zastosowania się do wymogów SCT będzie traktowany jak wykroczenie drogowe, za które można otrzymać mandat w wysokości 500 zł.
Czy będą wyjątki dla wybranych grup pojazdów i kierowców ?
Część wyjątków od zakazu wjazdu jest uregulowana ustawowo, np. do SCT mogą wjechać odpowiednio oznakowane pojazdy, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne. Zgodnie z konsultowaną uchwałą Rady Miasta wyjątkami objęte zostaną również pojazdy specjalne i historyczne, a także motocykle.
Wprowadzony zostanie również dodatkowy wyjątek dla osób, które do końca 2023 r. ukończą 70 lat, o ile przed 1 stycznia 2024 r. byli właścicielami swoich pojazdów.
Osoby zamieszkałe w Warszawie i płacące podatki w stolicy zwolnione będą ze spełniania wymagań strefy na pierwszych dwóch etapach jej wprowadzania. Reguły SCT dotyczyć ich będą dopiero od stycznia 2028 r. – wówczas nie będą mogli poruszać się po strefie pojazdem z silnikiem Diesla starszym niż 14 lat i pojazdem benzynowym starszym niż 23 lata.
Co musi zrobić osoba, której samochód nie spełnia wymogów SCT, ale dotyczy jej jeden z wyjątków, aby potwierdzić swoje prawo wjazdu do strefy?
Kierowcy, których dotyczyć będą specjalne wyjątki od wymogów SCT, posiadający pojazdy starsze niż wymagane na danym etapie SCT zobowiązani będą zgłosić te pojazdy i przedstawić odpowiednie informacje uprawniające ich do wyłączenia (np. dowodu rejestracyjnego samochodu czy zaświadczenia wydanego przez urząd skarbowy, potwierdzającego złożenie zeznania podatkowego w Warszawie w minionym roku) oraz zawnioskować o nalepkę.
Wydawaniem nalepek zajmować się będzie warszawski Zarząd Dróg Miejskich. Zgodnie z uchwałą wprowadzającą strefę czystego transportu w Warszawie wnioski o wydanie nalepki będzie można składać w punktach stacjonarnych i drogą elektroniczną. Nalepki będą dystrybuowane przez punkty obsługi prowadzone przez m.st. Warszawę i jego jednostki budżetowe. Nalepka będzie kosztować 5 zł.
Czy za brak nalepki grozi kara?
Za brak nalepki nie ma kary. Mandat grozi za jazdę po Strefie pojazdem, który nie powinien do niej wjechać. Jeśli auto może jeździć po SCT ale właściciel nie zdążył umieścić na aucie nalepki, nie grozi mu za to mandat.
Po 1 lipca 2024 r. ok. 97 proc. wszystkich samochodów jeżdżących po Warszawie nie będzie potrzebowało nalepki SCT.
Na część samochodów będzie można uzyskać wyłączenie spod zasad Strefy – po ich zgłoszeniu i przedstawieniu odpowiednich dokumentów numery rejestracyjne tych pojazdów zostaną zapisane, jako oznaczenia pojazdów dopuszczonych do poruszania się po Strefie i uprawnionych do pozyskania nalepki.
Jeśli jednak właściciel takie zgłoszonego auta nie zdąży umieści nalepki na samochodzie czy nie zdąży jej otrzymać, nie grozi mu za to kara. Mandat można dostać za jazdę po Strefie autem nieuprawnionym, ale nie za brak nalepki. Jeśli auto uprawnione do nalepki zostało zgłoszone, może poruszać się po SCT nawet jeśli nalepki na pojeździe nie ma.
Jakie auta potrzebują nalepki?
Po 1 lipca 2024 r. ok. 97 proc. wszystkich samochodów jeżdżących po Warszawie nie będzie potrzebowało nalepki SCT.
Jeśli samochód spełnia wymagania podstawowe Strefy, nie potrzebuje nalepki. Od 1 lipca 2024 r. do 1 stycznia 2026 r. wjazd do Strefy mają auta benzynowe wyprodukowane przynajmniej w 1997 r. lub auta z silnikiem Diesla wyprodukowane przynajmniej w 2005 r. Wjazd takich aut nie musi być nigdzie zgłaszany.
Nalepka potrzebna jest wyłącznie na samochody, które nie spełniają powyższych wymagań, ale ich właściciele mają uprawnienie do wystąpienia o wyłączenia spod zasad Strefy - będą to mieszkańcy Warszawy płacący tu podatki, seniorzy którzy ukończyli 70 lat w 2023 r. czy osoby niepełnosprawne.
Co w przypadku nagłej potrzeby wjazdu do SCT przez auta, które nie spełniają wymogów dla danej strefy?
Każdy będzie miał możliwość wjazdu do SCT cztery razy w ciągu roku kalendarzowego, niezależnie od tego, czy auto spełnia normy emisji spalin. Nie będzie potrzeby zgłaszania nigdzie takiego okazjonalnego wjazdu.
Dzięki kontrolom (tradycyjnym i elektronicznym), służby będą mogły ustalić że dany samochód wjechał już 4 razy w roku, od piątego razu powinien otrzymać mandat za wjazd do strefy bez uprawnień.
To ułatwienie z pewnością nie obejmuje wszystkich możliwych wypadków losowych, ale da pewną swobodę w razie nagłej potrzeby posiadaczom starych samochodów w liczbie 4 dni w roku, aby zachować skuteczność działania wprowadzenia strefy.
Czy kierowcy spoza miasta i turyści/ turystki również będą musieli spełniać wymogi SCT?
Zasady SCT są jednakowe dla osób regularnie przyjeżdżających do Warszawy, jak i innych osób, w tym turystów/ turystek.
Czy nalepka wydana w innym mieście będzie uprawniać do wjazdu do warszawskiej SCT?
Nie, naklejka wydana np. w Krakowie nie będzie uprawniała do wjazdu SCT w Warszawie – uchwały Warszawy i innych miast różnią się warunkami dopuszczeń do ruchu pojazdów w strefie.
Czy za wjazd do strefy będą pobierane opłaty?
Choć ogólnokrajowe przepisy dopuszczają taką możliwość, władze Warszawy zdecydowały się nie wprowadzać opcji płatnego wjazdu do strefy dla pojazdów niespełniających jej wymogów.
Czy istnienie strefy sprzyja osobom zamożnym?
Strefa czystego transportu nie faworyzuje ani nie dyskryminuje w żaden sposób nikogo. Jej wprowadzenie jest potrzebne wszystkim, aby poprawić jakość powietrza w mieście.
Harmonogram wprowadzenia kolejnych etapów wdrażania SCT daje też wskazówki, jakich pojazdów nie kupować, bo zatruwają powietrze. Dzięki temu będzie można z odpowiednim wyprzedzeniem zaplanować wymianę pojazdu, jeśli ten aktualnie posiadany emituje zbyt dużo zanieczyszczeń.
Bardziej restrykcyjne wymogi strefy wobec samochodów z silnikiem Diesla sprawią, że wciąż możliwe będzie poruszanie się po centrum miasta relatywnie niedrogim kilkunastoletnim pojazdem benzynowym (auta z silnikiem Diesla generują znacznie więcej zanieczyszczeń).
Czy wprowadzenie SCT nie będzie zagrażać realizacji zadań miasta? Czy autobusy ZTM, śmieciarki itp. będą mogły wjechać do strefy?
Wszystkie autobusy jeżdżące w sieci ZTM już dziś spełniają wymogi SCT, które będą obowiązywały w 2024 r. To samo dotyczy większości pojazdów do wywozu odpadów komunalnych, tu jednak trwają przetargi na obsługę od 2024 roku, które uwzględniają wyższe wymogi niż te obowiązujące w strefie. Zaplanowane na dalsze lata wymiany taboru także będą musiały uwzględniać wymogi SCT. Ponadto pojazdy realizujące zadania dla zarządców dróg oraz pojazdy specjalne (takie jak pomoc drogowa albo auta z podnośnikami) będą wyłączone z zakazu wjazdu do SCT.
Czy miasto zamierza rekompensować właścicielom zbyt emisyjnych pojazdów rezygnację z poruszania się nimi?
Miasto stale rozbudowuje ofertę transportu publicznego. Jej najbardziej wydajne elementy – metro i tramwaj – sukcesywnie docierają do kolejnych dzielnic. W pobliżu węzłów komunikacyjnych działa także 17 parkingów typu Parkuj i Jedź (P+R, z ang. Park & Ride), gdzie kierowcy mogą zostawić auta i kontynuować podróż do centrum Warszawy komunikacją miejską.
Władze Warszawy nie planują jednocześnie wprowadzenia specjalnych biletów na komunikację miejską czy parkingi P+R dla osób, których pojazdy nie spełniają wymogów emisyjnych SCT.
Czy planowane jest zaostrzanie wymogów emisyjnych i powiększanie strefy?
Zaprezentowany w konsultacjach projekt uchwały zakłada podnoszenie wymagań dla samochodów co dwa lata, ale nie zawiera podobnej propozycji systematycznego powiększania obszaru SCT w Warszawie w kolejnych latach jej funkcjonowania. Wprowadzenie takiego rozwiązania jest jednak możliwe i zgodne z przepisami. Rada miasta może też w przyszłości zdecydować o powiększeniu strefy – taka decyzja będzie jednak wymagała wcześniejszych konsultacji z mieszkańcami.
W jaki sposób powstały wymagania dla warszawskiej Strefy Czystego Transportu?
Wymagania dla warszawskiej Strefy Czystego Transportu powstały między innymi na bazie raportów „Warszawska strefa czystego transportu: potencjalne korzyści dla jakości powietrza i zmiany dla kierowców” oraz „Ocena rzeczywistej emisyjności pojazdów w Warszawie”.
Gdzie znajdę informacje o stanie powietrza w Warszawie i w Województwie Mazowieckim?
Informacja o stanie powietrza w Warszawie można znaleźć na stronach Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, w raportach Narodowego Instytutu Kontroli oraz na stronach IoT.
Czy drogi wojewódzkie i drogi krajowe na odcinkach przebiegających przez obszar SCT także będą objęte ograniczeniami?
Zgodnie z Ustawą o Elektromobilności i paliwach alternatywnych SCT wprowadza się na drogach, których zarządcą jest gmina. W Warszawie Prezydent m. st. Warszawa zarządza także drogami wojewódzkimi i krajowymi. W Warszawie drogi krajowe i wojewódzkie na odcinkach przebiegających przez SCT będą objęte ograniczeniami.
Wymaganiami strefy nie mogą być objęte jedynie drogi o statusie drogi ekspresowej lub autostrady.
Co się dzieje w sytuacji, kiedy przykładowo auto z silnikiem diesla jest starsze niż 19 lat ale spełnia normy Euro 4, potwierdzone homologacją?
Kolejne etapy wjazdu do strefy uwarunkowane są od roku produkcji pojazdu lub normą emisji spalin silnika. Należy zwrócić uwagę, że jest to alternatywa łączna, gdzie wystarczy spełnić jeden zapis: normy emisji, lub zapis dotyczący roku produkcji, lub obydwa jednocześnie.
Auta z silnikiem diesla i normą Euro 4 były rejestrowane w Polsce od 2006 roku, ale często data produkcji tych aut to 2005 rok.
Czy pojazdy typu pogotowie techniczne będą zwolnione od spełniania wymogów SCT?
Uchwała wprowadzająca SCT umożliwia wjazd do strefy w przypadkach szczególnych pojazdów. Od zakazu wjazdu został przewidziany wyjątek dla pojazdów specjalnych, to jest takich, których typ pojazdu w dowodzie rejestracyjnym został określony jako „pojazd specjalny”.
Jeśli wpis o typie pojazdu jest wpisany w Centralnej Ewidencji Pojazdów (każdy może sprawdzić swój pojazd na historiapojazdu.gov.pl) to nie trzeba wykonywać żadnych czynności, a pojazd będzie mógł wjeżdżać do strefy. Jeśli typ pojazdu „pojazd specjalny” nie widnieje w Ewidencji należy zgłosić się z wnioskiem o nalepkę dla pojazdu uprawnionego do wjazdu.
Jakie warunki musi spełnić osoba z niepełnosprawnością aby być zwolnionym z zakazu wjazdu do SCT samochodem, który nie spełnia wymogów?
-
Osoby z niepełnosprawnościami będą mogły poruszać się po strefie na podstawie zapisów dwóch dokumentów:
- pierwszy to art. 39, ust. 2 Ustawy o elektromobilności [1], która pozwala na wjazd bez ograniczeń do strefy pojazdom posiadającym odpowiednie oznaczenie, którymi poruszają się osoby z niepełnosprawnością – dotyczy to przede wszystkim aut z niebieską tabliczką „osoba z niepełnosprawnością” przystosowanych do prowadzenia przez kierowcę z niepełnosprawnością. Informacja o tej kategorii pojazdu jest wpisana do Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK) i nie jest wymagane dodatkowe zgłaszanie auta.
- drugi dokument to zał. 2, pkt. 10 Uchwały dot. strefy czystego transportu – zapisy uchwały rozszerzają grupę wyłączeń o pojazdy osób z niepełnosprawnością zwolnione z zakazu wjazdu na podstawie europejskiej karty parkingowej (karta taka upoważnia do parkowania na miejscach parkingowych zarezerwowanych dla osób z niepełnosprawnością i wydawana jest na podstawie orzeczenia). Orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności musi mieć jeden z symboli, który oznacza przyczynę niepełnosprawności: 04-O (choroby narządu wzroku), 05-R (upośledzenie narządu ruchu), 10-N (choroba neurologiczna) – źródło informacji: https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-karte-parkingowa.
Legitymujący się kartą parkingową może wystąpić z wnioskiem o wydanie nalepki SCT uprawniającej do wjazdu do strefy i wskazać do objęcia wyłączeniem nie więcej niż jeden pojazd. W trakcie działania strefy będzie można zmienić wskazany do wyłączenia pojazd, w takim przypadku zwolnienie dla wcześniej wskazanego pojazdu automatycznie wygasa.
Na jakich zasadach z wymogów SCT zwolnione zostaną pojazdy historyczne i zabytkowe?
Uchwała wprowadzającą strefę czystego transportu zawiera wyjątek dla posiadaczy pojazdów historycznych.
Aby móc wjeżdżać do strefy na podstawie tego wyjątku, należy zgłosić wniosek o wydanie nalepki dla pojazdu historycznego. Pojazd historyczny rozumiany zgodnie z definicją ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych [1] Art.2 to:
11) pojazd mechaniczny, o którym mowa w pkt 10, będący:
a) pojazdem zabytkowym w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo o ruchu drogowym,
b) pojazdem mającym co najmniej 40 lat,
c) pojazdem mającym co najmniej 25 lat i który został uznany przez rzeczoznawcę samochodowego za pojazd unikatowy lub mający szczególne znaczenie dla udokumentowania historii motoryzacji;
[1] Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
Z powyższego wynika, że o ile każdy pojazd zabytkowy, w rozumieniu prawa jest pojazdem historycznym, tak nie każdy pojazd historyczny jest pojazdem zabytkowym.
Każdy pojazd historyczny, będzie mógł poruszać się po strefie po uzyskaniu nalepki.
Ponadto po zgłoszeniu do strefy będą mogły wjeżdżać pojazdy uczestniczące w zgromadzeniach i wydarzeniach kulturalnych - na czas jego trwania oraz na maksymalnie jeden dzień przed i po planowanym zgromadzeniu albo wydarzeniu, nie więcej niż 10 dni w ciągu roku kalendarzowego.