Zwroty nieruchomości
null Reprywatyzacja - NSA kwestionuje decyzje zwrotowe i odszkodowawcze
29 sierpnia 2022 roku Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) zajął precedensowe stanowisko w czterech sprawach reprywatyzacyjnych.
Kupcy roszczeń zostali uznani za podmioty nieuprawnione do ubiegania się o zwrot przedwojennych nieruchomości.
Taka interpretacja przepisów wiąże się z koniecznością zmian w prowadzeniu spraw dekretowych i zbadania wydanych dotychczas decyzji. Warszawa na tę zmianę jest w pełni gotowa.
NSA nie zablokował zwrotów nieruchomości prawowitym spadkobiercom dawnych właścicieli. Prawo wciąż dopuszcza sytuację, w której zwrot może być konieczny.
Wątpliwości w zakresie możliwości obrotu roszczeniami odszkodowawczymi przyznawanymi w toku postępowania administracyjnego w innych prowadzonych przez Prezydenta m. st. Warszawy sprawach sygnalizowano już w 2020 r. To właśnie wtedy Prezydent m.st. Warszawy zwrócił się do Prezesa NSA o rozważenie skierowania do poszerzonego składu NSA pytania, czy roszczenia odszkodowawcze podlegają sukcesji.
Od nowej interpretacji przepisów do unieważnienia decyzji
W stołecznym Biurze Spraw Dekretowych na rozpatrzenie oczekuje obecnie ponad 10 tys. wniosków o zwrot nieruchomości lub odszkodowanie. Urzędnicy przeanalizują każdy z nich, uwzględniając nową interpretację przepisów. Z wyroku NSA wynika, że nowa wykładnia może zostać zastosowana również do postępowań zakończonych, czyli takich, w których ostateczne decyzje zostały już wydane. Te wydane na wniosek kupców roszczeń powinny zostać unieważnione.
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami Prezydent m.st. Warszawy nie jest jednak uprawniony do unieważnienia wydanych decyzji. Takie uprawnienie przysługuje Komisji reprywatyzacyjnej, Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu i Wojewodzie.
Unieważnienie decyzji sprzed wielu lat
Trudniejsze do wykonania będzie wyeliminowanie z obrotu prawnego decyzji wydanych ponad 10 lat temu – co do zasady KPA mówi o ich niewzruszalności. Również w takim przypadku to Komisja reprywatyzacyjna, Samorządowe Kolegium Odwoławcze i Wojewoda – a nie prezydent Warszawy – są uprawnione do podejmowania stosownych działań.
Urząd m.st. Warszawy jest w trakcie przygotowywania wystąpień do właściwych organów z wnioskami o wszczęcie z urzędu postępowań o unieważnienie części decyzji. Pierwsza partia informacji o tym, które decyzje reprywatyzacyjne w ocenie miejskich urzędników kwalifikują się do unieważnienia, została już przekazana. Składa się z około 140 decyzji.